Project Director

De projectdirecteur is de hoofdverantwoordelijke voor één of meerdere projecten. Hij of zij staat op ongeveer hetzelfde niveau als de project portfoliomanager, die besluit welke projecten nuttig zijn, het bedrijf verder helpen en de schaarse middelen verdienen. De projectdirecteur voert de uiteindelijke besluitvorming over de projecten en onderhoudt daarnaast voornamelijk contact met de externe betrokkenen. De functie van programmadirecteur is vergelijkbaar, met als grote verschil dat het bij die rol gaat om een programma in plaats van om een project en dat vraagt een andere manier van leiding geven.

Taken

Projectdirecteur zijn bij het ene bedrijf omvat niet per se dezelfde taken en verantwoordelijkheden als projectdirecteur zijn bij het andere bedrijf; elk project is anders (denk aan groot of klein in omvang, budget, tijdsbestek, etc.). Desondanks is er een aantal taken dat vrijwel altijd in het takenpakket van de projectdirecteur zit:

• De projectdirecteur is verantwoordelijk voor het verzamelen van fondsen. Soms is er een project portfoliomanager die de schaarse goederen – zoals het budget – verdeelt. De projectdirecteur moet in dat geval bij deze portfoliomanager aankloppen om het budget voor zijn of haar project(en) te verkrijgen. Als er geen portfoliomanager aanwezig is, haalt de projectdirecteur de fondsen bij het bestuur of bij externe partijen.
• Hij of zij is het directe aanspreekpunt en de contactpersoon van stakeholders.
• De projectdirecteur geeft leiding aan programmamanagers, projectmanagers of projectleiders. Hij of zij zorgt ervoor dat het contact goed verloopt tussen deze mensen onderling en ook tussen hen en andere betrokkenen.
• De projectmanagers en programmamanagers houden de projectdirecteur op de hoogte van de voortgang van de projecten. Tegelijkertijd moet de projectdirecteur er zelf op letten dat hij of zij genoeg updates krijgt en dat alles verloopt zoals afgesproken. Bij de meeste projecten is het ook de projectdirecteur die uiteindelijk rekeningen moet goedkeuren.
• Als er tegenslagen zijn of dingen worden veranderd aan het originele plan van aanpak, gaat dat altijd langs de projectdirecteur. Zonder zijn of haar akkoord kunnen zulk soort veranderingen niet doorgevoerd worden. Het is dus belangrijk dat de projectdirecteur overzicht houdt en goed op de hoogte is van de ontwikkelingen en de stand van zaken zodat hij of zij weloverwogen beslissingen kan maken.
• De projectdirecteur is – tenzij dit wordt gedaan door een externe partij – meestal verantwoordelijk voor het aannemen van personeel; in ieder geval voor het aannemen van de projectmanager(s)/projectleider(s) en de programmamanagers.

Competenties

In het algemeen heeft een projectdirecteur zich opgewerkt vanuit de functie projectmanager of programmamanager (zie voor meer informatie ‘Opleiding projectdirecteur’ hieronder). Voor die functies zijn er door IPMA (International Project Management Association), een internationaal gevestigde certificeringsinstantie, competenties opgesteld in de zogenaamde ICB4. Voor deze functies gelden natuurlijk niet precies dezelfde competenties als voor die van projectdirecteur, maar een paar belangrijke competenties kunnen wel uitgelicht worden.

• Kan goed leidinggeven. Je geeft leiding aan het project/de projecten en de mensen die daaraan werken. Jij bent de eindverantwoordelijke en moet ervoor zorgen dat het gewenste resultaat wordt bereikt. Het is dus belangrijk dat er een goed plan van aanpak wordt geformuleerd en dat iedereen zich daar vervolgens aan houdt.
• Heeft goede sociale vaardigheden. Aangezien je leidinggeeft aan mensen, is het belangrijk dat je hen op de juiste manier aanspreekt, motiveert en enthousiasmeert. Daarnaast heb je contact met externe partijen en de opdrachtgevers, met wie je ook duidelijk en op gepaste wijze moet kunnen communiceren.
• Kan gemakkelijk beslissingen nemen. Als projectmanagers of projectleiders er onderling of met externe partijen niet uitkomen, komt het op jou aan. Bij tegenslagen is het jouw taak om te besluiten wat er gedaan moet worden om de schade te beperken of het probleem op te lossen.
• Kan goed het overzicht behouden. Je houdt als projectdirecteur goed in de gaten hoe het project verloopt, of men zich aan het plan van aanpak houdt en of de kosten binnen het budget blijven. Zo kun je op tijd ingrijpen als dat nodig is.

Opleiding

Een ‘gewone’ fulltime hbo- of wo-opleiding projectdirecteur bestaat niet. Wel wordt er vrijwel altijd minimaal hbo- of wo-denkniveau gevraagd en afhankelijk van de sector waarin het bedrijf zich bevindt, vaak ook specifiek een achtergrondopleiding in bijvoorbeeld de meest voorkomende sectoren Civiele techniek, Bouwkunde, ICT of Bedrijfskunde.

Het is, net zoals bij eigenlijk alle directiefuncties, niet iets waarvoor je ‘gewoon’ kunt studeren: vooral ervaring en managementkwaliteiten zijn van belang. Ervaring moet je opdoen en dat doet men dus meestal als projectmanager of programmamanager. Managementkwaliteiten kun je wel leren met behulp van cursussen of (deeltijd)opleidingen.

Er is ook een aantal projectmethodes, zoals bijvoorbeeld Prince2, PMI, Scrum, Agile en Lean, waarvoor je certificaten/diploma’s kunt halen. Het kan zo zijn dat bedrijven graag hun project volgens een bepaalde methode aangepakt zien en dus specifiek verlangen van een projectdirecteur dat hij of zij een bepaalde methode beheerst. Het is goed om je bewust te zijn van deze methodes; waarschijnlijk heb je in je opleiding(en) al geleerd volgens een of meerdere van deze methodes te werken. Als dat niet zo is, is het goed om eens te kijken of je alsnog zo’n diploma zou moeten halen.